Doğrudan Uyuşturucu ve Madde Bağlantılı Ölümler

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, 4 Ocak 2019’da CHP Spor Kurulu Bağımlılıkla Mücadele ve Doping Komisyonu tarafından Adana’da düzenlenen “Bağımlılık Mücadele Toplumsal duyarlılık Bilgilendirme” toplantısına katıldı. Toplantıda yapmış olduğu konuşmada konu hakkında çeşitli iddialarda da bulundu. Uyuşturucudan ölenlerin sayısının 2011 yılında 105, 2016 yılında 920, 2017 yılında 941 olduğunu ve son yıllarda uyuşturucudan ölenlerin sayısının 10 kat arttığını iddia etti. 

Doğrudan uyuşturucu madde bağlantılı ölümler, Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurumu (ATK) tarafından yapılan otopsi kayıtlarının toplanması ile birlikte ATK ve Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı’nca yıllık olarak rapor halinde kamuoyu ile paylaşılıyor. 

Doğrudan uyuşturucu madde bağlantılı ölümler; kokain, esrar, amfetamin, asit, yeni nesil sentetik maddeler, afyon ve türevleri gibi illegal maddelerin bir ya da birden fazlasının kullanılmasından ya da alkol veya psikoaktif ilaçlarla birlikte alınmasından hemen sonra gerçekleşen ölümler dikkate alınarak paylaşılıyor. Ayrıca koma durumu sonrası hastanede gerçekleşen ölümler de dahil edilip, tüm doğrudan madde bağlantılı ölümler olay yeri incelemeleri ve otopsi bulgularıyla birlikte değerlendirilmektedir.

Peki Türkiye’de Yıllara Göre Madde Bağlantılı Ölümlerin Dağılımı Nasıl?

ATK raporları ve EGM Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı tarafından yayınlanan raporları incelediğimizde, 2011 yılında doğrudan uyuşturucu madde bağlantılı ölüm sayısının 105 olduğu belirtilmiş. Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya’nın iddia ettiği gibi bu sayı yıllar içerisinde artmış ve 2016 yılında 920’ye 2017’de ise 941’e yükselmiş. Bu uyuşturucu madde bağlantılı ölümlerin 2017 yılında 2011 yılına göre yaklaşık 8 kat arttığını gösterir. Ancak iddiada dile getirilmese de 2018 yılı verilerine de ulaşmak mümkün. 

EGM Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı tarafından paylaşılan 2018 Türkiye uyuşturucu raporuna göre, 2018 yılına ait madde bağlantılı ölümlerin sayısı 657 ve ölümler bir önceki yıla göre %30,2 gerilemiş durumda.

Bununla birlikte raporda 2018 yılında madde bağlantılı olarak ölenlerin %93’ününün Türk vatandaşı olduğu, ölenlerin 636’sının erkek, 21’inin ise kadın olduğu da belirtilmiş. 

Sonuç olarak, CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya’nın iddia ettiği gibi uyuşturucudan ölenler son yıllarda 10 kat artmamıştır. Bu konuda en kötü yıl olan 2017’de ölümler 2011’e göre 8 kart artmışken, en güncel veri olan 2018’de ise, 2011’e kıyasla 5,3 katlık bir artış görünüyor. Aynı zamanda 2018’deki ölümlerin bir önceki yıla kıyasla %30,2’lik azalışını da göz önünde bulundurmak gerekiyor.