Tarıma Destekler Kanundaki Miktardan Daha mı Az?

2018 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı üzerine TBMM Genel Kurulunda konuşan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre çiftçilere milli gelirin %1’i oranında tarımsal destek verilmesi gerektiğini, ancak milli gelir 800 milyar dolar olduğu halde çiftçilerin 8 milyar dolarlık destek alamadığını iddia etti.

2006 tarihli Tarım Kanunu’nun, “tarımsal desteklemelerin finansmanı” başlıklı 21. maddesinde “Tarımsal destekleme programlarının finansmanı, bütçe kaynaklarından ve dış kaynaklardan sağlanır. Bütçeden ayrılacak kaynak, gayrisafi millî hasılanın yüzde birinden az olamaz” ifadesine yer veriliyor. Tarımsal destekler çeşitli ürünlere özel destekler olabileceği gibi, hayvancılık ve su ürünlerini de kapsıyor. Ayrıca mazot ve gübre gibi tarımsal girdiler için de değişen oranlarda destekler mevcut.

26 Milyar Lira Olması Gereken Tarımsal Destek Miktarı 14,8 Milyar Lirada Kaldı

TBMM’de gerçekleşen bütçe görüşmelerinde 2018 yılında tarıma ayrılan toplam destek miktarı 14,8 milyar lira olarak duyuruldu. 2016 yılında Türkiye’nin GSYH’si (alıcı fiyatlarıyla) 2 trilyon 608 milyar liraya ulaşmıştı. Bu durumda Tarım Kanunu 21’inci maddesine göre tarımsal desteklerin 26 milyar lira seviyesinde olması beklenirken, açıklanan 14,8 milyar liralık destek miktarı olması gerekenin 11,2 milyar lira altında kaldı.

Bir başka deyişle 2018 için öngörülen tarımsal destekler, olması gereken tutarın %57’sine denk geliyor. Ancak bu durum yeni değil. Uzun yıllardır tarım ekonomisi ile ilgili yazılar yazan Ali Ekber Yıldırım, Tarım Kanununun çıktığı 2006’dan beri, verilen tarımsal desteklerin GSYH’nin %0,5’ini geçmediğini ifade ediyor. Son üç yılın GSYH ve tarımsal destek rakamlarına bakıldığında bunun doğru bir ifade olduğunu görmek mümkün.