Yargıya Güven Ne Durumda?

TBMM’de bir basın toplantısı düzenleyen CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, AK Parti geldiğinde %52’lerde olan “yargıya güven” endeksinin, şu anda %14’e kadar düştüğü iddiasında bulundu.

Yargıya güven ölçümü yapan birden çok çalışma mevcut. 2014 yılında yaptığımız bir analizde bu çalışmaları incelemiştik. Bu kez, söz konusu çalışmaların güncellenmiş hallerini inceledik.

Farklı Çalışmalar, Farklı Sonuçlar: Yargıya Güven %35 ila %67 Arasında Değişiyor

Öncelikle ulusal düzeyde yapılan yargıya güven endeks çalışmalarına bakalım. Kadir Has Üniversitesi’nin Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması, 2011-2016 yılları için Türkiye’de yargıya güven derecesini ortaya koyan çalışmalardan birisi. 26 ilde 1.000 kişi ile yapılan yüz yüze görüşmeler neticesinde şekillenen çalışma 2011 yılında yargıya kesinlikle güveniyorum ve güveniyorum diyenlerin oranının %38,8 olduğunu, 2016’da ise bu oranın %35,5’e düştüğünü ortaya koyuyor.

En son sürümü 2014’te yayınlanan ve yeni güncellemesi 2017-2018 yıllarında küresel düzeyde yapılacak anketler neticesinde 2019 yılında kamuyla paylaşılacak olan Dünya Değerler Araştırması ise yargıya güven sonuçlarını beşer yıllık dönemler halinde ortaya koyuyor. 1989-2014 arasını beş dönemde inceleyen çalışmaya göre Türkiye’de yargıya güvenin %76 ile en yüksek olduğu dönem, AK Parti iktidarının olduğu 2005-2009 iken, 2010-2014 döneminde %67’ye bir gerileme söz konusu. Çalışmanın 2015-2019 dönemi sonuçlarının nasıl olacağı ise merak konusu.

İncelediğimiz iki kaynak da Türkiye’de yargıya güvenin iddia edildiği kadar düşük olmadığını gösteriyor. Son olarak incelediğimiz kaynak, Avrupa Komisyonu’nun resmi çalışması olan Eurobarometer da benzer sonuçlar ortaya koyuyor. Mayıs 2017’de yapılan son anket çalışmasına göre, Türkiye’de yargı kurumlarına güvenenlerin oranı %63. Yargıya güven oranı AK Parti iktidarının ilk yıllarında da %65 seviyelerindeyken, 17-25 Aralık yolsuzluk iddialarının gündemde olduğu 2014 yılında %43’e kadar düşmüş.

Görüldüğü gibi hiçbir kaynak Türkiye’de yargıya güvenin iddia edildiği gibi %14 seviyesine indiğini ortaya koymuyor.